Το παρακάτω κείμενο είναι μετάφραση από τo άρθρο “Help for Abused and Battered Women. Protecting yourself and Escaping from Domestic Violence” που βρίσκεται στην ιστοσελίδα: http://www.helpguide.org
Βοήθεια για γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση.
"Προστατεύοντας τον εαυτό σου και ξεφεύγοντας από την ενδοοικογενειακή βία."
Το να φύγεις από μια σχέση κακοποιητική δεν είναι εύκολο. Ίσως ελπίζεις ότι τα πράγματα θα αλλάξουν ή φοβάσαι τι θα κάνει ο σύντροφός σου όταν αντιληφθεί ότι προσπαθείς να διαφύγεις. Έτσι, μπορεί να αισθάνεσαι παγιδευμένη και αβοήθητη. Όμως, υπάρχουν δομές που μπορούν να σε στηρίξουν εσένα και την οικογένειά σου. Σου αξίζει να ζεις ελεύθερη από τον φόβο.
Βγαίνοντας από μια κακοποιητική σχέση...
Πολλές φορές όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν για μια γυναίκα ότι κακοποιείται ρωτούν «γιατί δεν φεύγει;» Αλλά το να τελειώσει κάποια μια σημαντική σχέση δεν είναι ποτέ εύκολο. Και είναι ακόμα πιο δύσκολο όταν έχει απομονωθεί από την οικογένεια και τους φίλους, έχει εκφοβιστεί ψυχολογικά, ελέγχεται οικονομικά και έχει απειληθεί σωματικά.
Αν προσπαθείς να αποφασίσεις να φύγεις ή να μείνεις μπορεί να νιώθεις μπερδεμένη, ανασφαλής και τρομοκρατημένη. Τη μια στιγμή μπορεί να θέλεις απεγνωσμένα να φύγεις και την άλλη να θες να μείνεις στη σχέση. Μπορεί, επίσης, να κατηγορείς τον εαυτό σου για την κακοποίηση ή να νιώθεις αδυναμία και ντροπή για το γεγονός ότι παραμένεις παρά τη βία στη σχέση. Μην εγκλωβίζεις τον εαυτό σου στις σκέψεις σύγχυσης, ενοχής και αυτό- κατηγόριας. Το μόνο που μετράει είναι η ασφάλειά σου.
Αν κακοποιείσαι, να θυμάσαι:
Δεν είσαι εσύ η κατηγορούμενη για το γεγονός ότι σε κακοποιούν.
Δεν είσαι η αιτία για την συμπεριφορά του συντρόφου σου.
Αξίζεις να σου φέρονται με σεβασμό.
Αξίζεις μια ασφαλή και χαρούμενη ζωή.
Τα παιδιά σου αξίζουν μια ασφαλή και χαρούμενη ζωή.
Δεν είσαι μόνη. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι εδώ για να βοηθήσουν.
Παίρνοντας την απόφαση να φύγεις...
Αν ελπίζεις ότι ο σύντροφός σου θα αλλάξει...
Η κακοποίηση θα συμβεί πάλι. Οι κακοποιητικοί σύντροφοι έχουν βαθιά συναισθηματικά και ψυχολογικά προβλήματα. Αν και η αλλαγή δεν είναι αδύνατη, στην πραγματικότητα δεν είναι ούτε εύκολη ούτε γρήγορη. Και η αλλαγή μπορεί να συμβεί, όταν ο θύτης αναλάβει την ευθύνη για την συμπεριφορά του, λάβει ψυχολογική θεραπεία και σταματήσει να κατηγορεί εσένα, τα άσχημα παιδικά του χρόνια, τη δουλειά του, το άγχος, τον χαρακτήρα του, το ποτό κ.ά..
Αν πιστεύεις ότι μπορείς να βοηθήσεις τον θύτη…
Είναι φυσικό να θες να βοηθήσεις τον σύντροφό σου. Μπορεί να πιστεύεις ότι είσαι η μόνη που τον καταλαβαίνει ή ότι είναι δική σου ευθύνη να διορθώσεις τα προβλήματά του. Αλλά η αλήθεια είναι ότι με το να μένεις και να δέχεσαι τη συνεχόμενη κακοποίηση, επιτρέπεις και ενισχύεις την κακοποιητική συμπεριφορά. Αντί να βοηθάς τον δράστη διαιωνίζεις το πρόβλημα.
Αν ο σύντροφός σου έχει υποσχεθεί ότι θα σταματήσει την κακοποίηση…
Όταν αντιμετωπίζουν τις συνέπειες, οι δράστες συχνά εκλιπαρούν για μια ευκαιρία, ικετεύουν για συγχώρεση και υπόσχονται ότι θα αλλάξουν. Μπορεί και να εννοούν αυτά που λένε εκείνη τη στιγμή, αλλά ο αληθινός τους σκοπός είναι να σε ελέγξουν και να σε κρατήσουν από το να φύγεις. Όταν δεν φοβούνται πια ότι θα φύγεις γρήγορα επιστρέφουν στην προηγούμενη συμπεριφορά.
Αν ο σύντροφός σου παρακολουθεί κάποιο συμβουλευτικό πρόγραμμα δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα αλλάξει. Πολλοί κακοποιητικοί σύντροφοι συνεχίζουν να είναι βίαιοι και ελεγκτικοί. Αν ο σύντροφός σου έχει σταματήσει να ελαχιστοποιεί το πρόβλημα ή να δικαιολογεί τον εαυτό του, είναι ένα καλό σημάδι. Αλλά χρειάζεσαι ακόμη να πάρεις την απόφαση με βάση αυτό που είναι τώρα και όχι με το ποιος άνδρας ελπίζεις να γίνει.
Αν ανησυχείς για το τι θα συμβεί αν φύγεις…
Μπορεί να ανησυχείς για το τι θα κάνει ο σύντροφός σου όταν θα φύγεις, που θα πας, πως θα υποστηρίξεις τον εαυτό σου ή τα παιδιά σου. Αλλά μην επιτρέπεις στον φόβο για το άγνωστο να σε κρατήσει σε μια επικίνδυνη, ανθυγιεινή κατάσταση.
Σημάδια ότι ο θύτης δεν αλλάζει:
Αρνείται τη σοβαρότητα της κακοποίησης
Συνεχίζει να κατηγορεί άλλους για τη συμπεριφορά του
Ισχυρίζεται ότι εσύ είσαι αυτή που φταις για την κακοποίηση
Σε πιέζει να πάτε σε συμβουλευτική ζεύγους
Σου λέει ότι του χρωστάς μια ευκαιρία ακόμα
Λέει ότι δεν μπορεί να αλλάξει εκτός εάν μείνεις μαζί του και τον υποστηρίζεις
Προσπαθεί να κερδίσει τη συμπόνοια τη δική σου, των παιδιών, της οικογένειας και των φίλων.
Περιμένει κάτι από εσένα σε αντάλλαγμα που προσπαθεί.
Σε πιέζει να πάρεις αποφάσεις για τη σχέση.
Οδηγός προστασίας
Ετοιμάσου για επείγουσες καταστάσεις
Να είσαι σε ετοιμότητα για σημάδια που δείχνουν ότι ο θύτης αρχίζει να εκνευρίζεται και μπορεί να ξεσπάσει σε θυμό ή βία. Βρες πιστευτές δικαιολογίες που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να φύγεις από το σπίτι (τόσο τη μέρα όσο και τη νύχτα) αν αισθάνεσαι ότι κινδυνεύεις.
Αναγνώρισε ποια είναι τα ασφαλή σημεία του σπιτιού. Να ξέρεις που θα πας αν σου επιτεθεί ο θύτης ή ξεκινήσει ένας καβγάς. Απέφυγε τους μικρούς, κλειστούς χώρους χωρίς έξοδο (όπως ντουλάπες ή μπάνιο) ή δωμάτια με αιχμηρά αντικείμενα (όπως η κουζίνα). Αν είναι δυνατό να κατευθυνθείς σε ένα δωμάτιο με τηλέφωνο και εξωτερική πόρτα ή παράθυρο.
Σκέψου μια λέξη- κώδικα ή φράση που μπορείς να χρησιμοποιήσεις ώστε να καταλάβουν τα παιδιά, οι φίλοι, γείτονες ότι βρίσκεσαι σε κίνδυνο και ότι πρέπει να καλέσουν την αστυνομία.
Φτιάξτε ένα πλάνο διεξόδου
Να είσαι έτοιμη να φύγεις. Να έχεις το αμάξι γεμάτο. Κρύψε ένα κλειδί ώστε να μπορείς να το βρεις γρήγορα. Να έχεις μετρητά, ρούχα, σημαντικά τηλέφωνα και έγγραφα σε κάποιο φιλικό σπίτι.
Να προβάρεις το πλάνο απόδρασης, ώστε να ξέρεις ακριβώς τι θα κάνεις σε περίπτωση που δεχτείς επίθεση. Αν έχεις παιδιά θα πρέπει να κάνουν και αυτά πρόβα.
Κάνε και απομνημόνευσε μια λίστα με επαφές έκτακτης ανάγκης. Ρώτησε δικούς σου ανθρώπους αν μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί τους σε περίπτωση που χρειαστείς να σε μεταφέρουν, να μείνεις κάπου ή να σε βοηθήσουν να επικοινωνήσεις με την αστυνομία. Απομνημόνευσε τα νούμερα των επαφών έκτακτης ανάγκης, του ξενώνα και της γραμμής βοήθειας.
Αν αποφασίσεις προς το παρόν να μείνεις με τον κακοποιητικό σύντροφο, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείς να δοκιμάσεις ώστε να προστατευτείς και να βελτιώσεις την κατάστασή σας.
Επικοινώνησε με το τοπικό Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών (πατήστε εδώ). Μπορούν να σου παρέχουν πληροφόρηση, ψυχολογική, κοινωνική και νομική υποστήριξη.
Φτιάξε ένα ισχυρό σύστημα υποστήριξης. Όσο είναι εφικτό να συμμετέχεις με ανθρώπους και δραστηριότητες εκτός σπιτιού και ενθάρρυνε και τα παιδιά σου να κάνουν το ίδιο.
Να είσαι καλή με τον εαυτό σου. Ανάπτυξε ένα θετικό τρόπο να βλέπεις τον εαυτό σου. Επίτρεψε στον εαυτό σου να κάνει πράγματα που τον ευχαριστούν.
Προστάτεψε την ιδιωτικότητά σου
Μπορεί να μην αποφασίζεις να φύγεις ή να ζητήσεις βοήθεια, από φόβο ότι ο σύντροφός σου θα αντεπιτεθεί αν το μάθει. Αυτό είναι μια εύλογη ανησυχία. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν μέτρα τα οποία μπορείς να πάρεις ώστε να μείνεις ασφαλής και να μην μάθει ο θύτης τι κάνεις. Όταν ψάχνεις για βοήθεια είναι πολύ σημαντικό να καλύπτεις τα ίχνη σου, ειδικά όταν χρησιμοποιείς το τηλέφωνο και τον υπολογιστή.
Μπορείς να καλέσεις από ένα δημόσιο τηλέφωνο, κατά προτίμηση εκτός σπιτιού. Να θυμάσαι ότι αν καλείς από το σπίτι, οι αριθμοί θα υπάρχουν στον λογαριασμό του μήνα που στέλνεται στο σπίτι και μπορεί ο κακοποιητικός σύντροφος να σε εντοπίσει από τα τηλέφωνα που κάλεσες για βοήθεια.
Οι θύτες συχνά παρακολουθούν τη δραστηριότητα της συντρόφου, συμπεριλαμβανομένου την χρήση του Η/Υ. Αν και υπάρχει τρόπος να διαγράψει κανείς το ιστορικό του Internet, αυτό μπορεί να οδηγήσει τον θύτη στο συμπέρασμα ότι κρύβεις κάτι.
Χρησιμοποίησε έναν ασφαλές Η/Υ. Να είσαι προσεκτική κατά την αποστολή email, καθώς μπορεί ο κακοποιητικός σύντροφος να γνωρίζει τους κωδικούς σας και να έχει πρόσβαση στον λογαριασμό. Σκέψου το ενδεχόμενο να δημιουργήσεις ένα νέο λογαριασμό.
Άλλαξε το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης από το email, το e-banking και άλλους ευαίσθητους λογαριασμούς.
Να έχεις στο μυαλό σου ότι ο κακοποιητικός σύντροφος μπορεί ακόμη και να χρησιμοποιεί διάφορα μέσα για να παρακολουθεί τις καθημερινές σου κινήσεις.
Επουλώνοντας τις πληγές και προχωρώντας μπροστά
Οι πληγές από την ενδοοικογενειακή βία και την κακοποίηση είναι βαθιές. Ακόμα και όταν έχεις φύγει από την κακοποιητική κατάσταση το τραύμα μέσα σου παραμένει. Η Συμβουλευτική στήριξη μπορεί να σε βοηθήσει να επεξεργαστείς όσα έχουν συμβεί και να μάθεις πώς να δημιουργήσεις νέες και υγιείς σχέσεις.
Μετά από το τραύμα που έχεις περάσει, μπορεί να υπάρχουν συναισθήματα που σε αναστατώνουν, αναμνήσεις που σε φοβίζουν ή να υπάρχει μια αίσθηση συνεχούς κινδύνου. Μπορεί να αισθάνεσαι μουδιασμένη, αποστασιοποιημένη και ανίκανη να εμπιστευτείς άλλους ανθρώπους. Η Συμβουλευτική υποστήριξη και η στήριξη από το περιβάλλον σου μπορεί να επιταχύνει την ανάρρωσή σου από το ψυχολογικό και συναισθηματικό τραύμα.
Αφού βγεις από μια κακοποιητική κατάσταση, μπορεί να ανυπομονείς να μπεις σε μια καινούργια σχέση. Παρ’ όλα αυτά είναι σημαντικό να πάρεις το χρόνο που σου χρειάζεται ώστε να μάθεις τον εαυτό σου και να κατανοήσεις τους λόγους για τους οποίους μπήκες στην προηγούμενη κακοποιητική σχέση. Αν δεν πάρεις το χρόνο που σου χρειάζεται, κινδυνεύεις να ξαναμπείς σε παρόμοιες καταστάσεις.
